Ustawienia systemowe – jak zastosować je w pracy z klientami, zespołami i organizacjami
Jestem terapeutką ustawień systemowych i od kilku lat stosuję tę metodę w pracy z ludźmi, którzy chcą rozwiązać swoje problemy, osiągnąć swoje cele lub poprawić swoje relacje. Ustawienia systemowe to metoda, która pozwala odkryć i zmienić nieświadome wzorce zachowań i relacji, które mają wpływ na nasze życie. Metoda ta została stworzona przez niemieckiego psychoterapeutę Berta Hellingera, który zainspirował się pracą z rodzinami, grupami etnicznymi i kulturowymi. Ustawienia systemowe opierają się na założeniu, że każdy człowiek jest częścią większego systemu, który obejmuje jego rodzinę, społeczność, organizację, naród itp. Każdy system ma swoje własne prawa, zasady i porządki, które wpływają na funkcjonowanie i dobrostan jego członków. Jeśli te prawa są naruszone lub nieprzestrzegane, może to prowadzić do zaburzeń, konfliktów, cierpienia lub choroby.
Ustawienia systemowe polegają na tym, że osoba, która chce rozwiązać jakiś problem lub osiągnąć jakiś cel, wybiera z grupy uczestników reprezentantów dla siebie i innych elementów swojego systemu, np. rodziców, partnera, dzieci, szefa, kolegów, klientów, konkurentów itp. Następnie ustawia ich w przestrzeni według swojego wewnętrznego obrazu sytuacji. Reprezentanci, dzięki swojej wrażliwości i empatii, odczuwają i wyrażają emocje, myśli i postawy osób, które reprezentują, nawet jeśli nie znają ich osobiście. W ten sposób tworzy się obraz rzeczywistego stanu systemu, który pokazuje, gdzie są blokady, napięcia, braki lub nadmiary. Ja jako terapeutka lub prowadząca, obserwując ustawienie, wprowadzam odpowiednie interwencje, takie jak zmiana pozycji, kierunku lub odległości reprezentantów, dodanie lub usunięcie elementów, wypowiedzenie kluczowych zdań lub gestów, które mają na celu przywrócenie równowagi i harmonii w systemie. W ten sposób osoba, która ustawia, może zobaczyć, co naprawdę dzieje się w jej systemie, co jest źródłem jej problemu i jakie są możliwe rozwiązania lub kroki do podjęcia.
Ustawienia systemowe są metodą, która może być stosowana nie tylko w terapii indywidualnej lub rodzinnej, ale także w pracy z klientami, zespołami i organizacjami. W tym przypadku systemem jest relacja między pracownikiem a klientem, między członkami zespołu lub między różnymi działami, jednostkami lub poziomami organizacji. Ustawienia systemowe mogą pomóc w:
- Zdiagnozowaniu i rozwiązaniu problemów, które utrudniają lub blokują współpracę, komunikację, efektywność lub innowacyjność w organizacji.
- Znalezieniu i wykorzystaniu zasobów, talentów, kompetencji i potencjału, które są dostępne w systemie, ale nie są widoczne lub doceniane.
- Zmianie lub dostosowaniu się do nowych sytuacji, wyzwań lub celów, które wymagają od systemu elastyczności, kreatywności i zaangażowania.
- Budowaniu i wzmacnianiu relacji, zaufania, szacunku i lojalności między klientami, pracownikami, partnerami i liderami.
- Rozwoju osobistym i zawodowym, poprzez zwiększenie świadomości własnych potrzeb, granic, wartości i celów, oraz poprzez odkrywanie i przełamywanie ograniczeń, lęków i blokad.
Ustawienia systemowe są metodą, która wymaga odwagi, otwartości i gotowości do zmiany. Nie są to proste ćwiczenia ani techniki, które można zastosować mechanicznie. Są to procesy, które dotykają głębokich warstw naszej psychiki, emocji i duchowości. Ustawienia systemowe nie dają gotowych recept ani gwarancji sukcesu. Dają natomiast możliwość spojrzenia na rzeczywistość z innej perspektywy, zrozumienia głębszych przyczyn i związków, oraz odkrycia nowych możliwości i rozwiązań. Ustawienia systemowe są metodą, która pomogła mi w moim życiu i pracy, i którą chcę się podzielić z tobą.
